Omurilik yaralanmasının ilk tedavisi cerrahi tedavidir. Yaralanmadan sonra ortopedistler tarafından omurga cerrahisi ile yaralan omurgalar platinlerle stabil hale getirilir. Omurga stabilizasyonu sağlandıktan sonra REHABİLİTASYON süreci başlar.
Neden Rehabilitasyon?
Omurilik yaralanmaları sonucu oluşan felçler eğer tam yaralanmalı türdeyse maalesef geri dönüşü olmaz. Kısmi omurilik yaralanmalı hastalarda ise birkaç ay/yıl içerisinde kısmen veya tamamen hareketlerde geri dönüş görülebilir. Gerek tam gerekse kısmi omurilik yaralanmalı hastalarda yukarıda sayılan problemlerin önlenmesi, hastanın kalan fonksiyonlarını en iyi şekilde kullanılarak hayatına bağımsız olarak devam edebilmesi için erken ve nitelikli rehabilitasyon şarttır.
Rehabilitasyon Nerede Yapılır?
Tam omurilik yaralanmalı ve yatak seviyesindeki hastalar yataklı rehabilitasyon merkezlerinde tedavi edilmelidir. Maalesef ülkemizde yataklı rehabilitasyon merkezi yeterli sayıda değildir. Ankara’da kapsamlı rehabilitasyon hizmeti veren kuruluşlar Ankara Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Eğitim ve Araştırma hastanesi ile GATA Bilkent Rehabilitasyon Merkezidir.
Kısmi yaralanmalı hastalar ayaktan tedavi edilebilir.
Rehabilitasyonda Neler yapılır?
Tam yaralanmalı hastalarda amaç komplikasyonları önlemek ve hastanın yaşamında bağımsız olmasını sağlamaktır. Bu amaçla mesane ve barsak boşaltımının düzenli aralıklarla yapılması ve yeterli takip, yatak yaralarının önlenmesi amacıyla havalı yatak ve pozisyonlama, kas ve kemik erimelerinin önlenmesi için yatak içi egzersizler ve hastanın mümkün olan en kısa zamanda dikey pozisyona getirilmesi, zaman içerisinde uygun hastaların cihazlar ve dış desteklerle yürütülmesi, yürütülemeyen hastaların ise kendine yetecek şekilde tekerlekli sandalye transferlerinin geliştirilmesi şeklinde özetlenebilir.
Neler Yapılmaktadır?
Merkezimizde kısmi felçli ve günlük tedaviye gelebilecek, asgari olarak tekerlekli iskemle seviyesinde olan ve kollarında felç olmayan hastaları kabul ediyoruz. Hastanın fizik tedavi rehabilitasyon uzman hekimi tarafından kapsamlı değerlendirilmesinin ardından rehabilitasyon planını belirliyoruz. Uyguladığımız rehabilitasyon başlıkları ise şunlardır;
Hareket Rehabilitasyonu
Hastanın mevcut kas gücü kapasitesi ve yaralanma seviyesine göre geri dönüş potansiyeli belirlenir. Yapılan planlama kapsamında şu uygulamalar yapılır;
- Kas-kemik dokularının manyetik alan, elektrik stimulasyonu, pasif/aktif egzersizlerle korunması ve geliştirilmesi
- Hastanın gövde ve kol kaslarının fizyoterapi yöntemleri ile geliştirilmesi
- Yeterli kas gücü kazanan hastaların paralel barda ayağa kaldırılması-yürüme çalışmaları
- Paralel barda yeterli seviyeye gelen hastalara uygun yardımcı ortezlerin yaptırılması
- Paralel bar dışında bağımsız yürüme çalışmaları
Mesane Rehabilitasyonu:
- Mesane kapasitesinin ve mesane tipinin ürodinamik testlerle belirlenmesi
- İdrar yollarının İVP ve Ultrason görüntüleme yöntemleri ile anatomik ve fonksiyonel açıdan değerlendirilmesi
- Hastanın mesane tipinin ilaçlar yardımı ile normalizasyon çalışmaları
- Daimi sondandan, temiz aralıklı kateterizasyona geçiş
- Sondasız spontan idrar fonksiyonlarının kazanılması
Seksüel Rehabilitasyon:
- Omurilik yaralanmalı erkek hastalar ereksiyon fonksiyonlarını kaybettiklerinden normal cinsel hayatlarına devam edemezler. Kısmi yaralanmalı hastalarda bu fonksiyonları kısmen dönebilir, tam yaralanmalı hastalarda ise fonksiyonlarda dönme hiç olmaz. Bu hastalarımızda penise yapılan ilaç enjeksiyonları ile cinsel fonksiyonlarını devam ettirmelerini sağlıyoruz. Gerek kısmi, gerekse tam yaralanmalı hastalarda başarılı sonuçlar aldığımız bu yöntemi bir süre sonra hastamızın kendisine öğreterek self enjeksiyon uygulaması ile cinsel fonksiyonlarını sürdürmelerini sağlıyoruz.
